Nu, in een tijdperk van totale onzekerheid, merk ik dat velen (cliënten, en alleen bekenden in gesprekken) naar de tegenovergestelde pool gaan: ze zijn niet langer op zoek naar garanties, omdat ze dat hebben geleerd die zijn er niet, maar integendeel, ze geloven helemaal niet meer in enige betrouwbaarheid. En aangezien er geen garanties zijn en de langetermijnplanningshorizon is teruggebracht van 10-15 jaar naar maximaal drie, is dat zo. Wat kunnen we zeggen over de veranderlijke menselijke gevoelens, aangezien zelfs de economie instabiel is. Bovendien, de gevoelens van de Ander, buiten onze controle. Het lijkt mij dat het hier nuttig is om ons te wenden tot mijn favoriete onderwerp van fundamentele waarden. Ze dienen altijd als leidraad: in donkere tijden en in het algemeen in elke onbegrijpelijke situatie) Dit is wat Erich Fromm schrijft (heel lang geleden, maar zeer relevant voor het onderwerp dat we hebben geschetst): “Vertrouwen hebben” in een andere persoon betekent vertrouwen hebben in de betrouwbaarheid en onveranderlijkheid van zijn fundamentele houding, de essentie van zijn persoonlijkheid, zijn liefde. Hiermee bedoel ik niet dat een persoon zijn mening niet kan veranderen, maar dat zijn fundamentele motivaties hetzelfde blijven; bijvoorbeeld dat zijn respect voor het leven en de menselijke waardigheid een deel van hemzelf is en niet kan veranderen. 'The Art of Loving', 1956. De waarheid ligt dus, zoals gewoonlijk, ergens in het midden. Aan de ene kant zijn er inderdaad geen garanties en ook geen mogelijkheden om de houding van de Ander tegenover jou te controleren. Aan de andere kant heeft een persoon vrij stabiele eigenschappen waar men volledig op kan vertrouwen en waarop men volledig kan vertrouwen. Door dit en dat te combineren, kan men de variabiliteit van de menselijke natuur accepteren, terwijl men relaties opbouwt waarin de basisbehoeften aan betrouwbaarheid en veiligheid worden gerealiseerd. In dit opzicht is geloof een noodzakelijk onderdeel van een relatie, of het nu gaat om liefde, vriendschap of een relatie met jezelf. Op dezelfde manier geloven wij in onszelf: dat er een deel van onze persoonlijkheid is dat onveranderd blijft: ondanks de wisselvalligheden van het leven. of de invloed van anderen. En hoe we ons ‘zelf’ kennen en geloven, we geloven ook in anderen. En alleen degenen die aanvankelijk in zichzelf geloven, zijn daartoe in staat. Als er geen vertrouwen is in ons eigen Zelf, worden we kwetsbaar, afhankelijk van de stemmingen, beslissingen en meningen van anderen. Dan verdubbelt het probleem: er is geen vertrouwen in onszelf of in de Ander. Als zelfredzaamheid wordt opgebouwd, lijkt het vermogen anderen te vertrouwen en de mate van onzekerheid redelijk draaglijk te maken voor het opbouwen van harmonieuze relaties. En wat dat betreft heeft Fromm volkomen gelijk: liefhebben is echt een echte kunst❤Klik op “Abonneren🔔” om de volgende publicaties niet te missen👇